Yerba Mate nie jest herbatą, w dosłownym tego słowa znaczeniu. To napar podobny do herbaty, który stał się niezwykle popularny w krajach Ameryki Południowej. Przyrządza się go z liści ostrokrzewu paragwajskiego, czyli ilex paraguariensis. Roślina ta może osiągać wysokość nawet 18 metrów i znana jest ze swoich właściwości leczniczych. Jeżeli chcesz poznać właściwości herbaty Yerba Mate lub dowiedzieć się na co pomaga Yerba Mate, zapoznaj się z tym tekstem. Przeczytaj wpis do końca i poznaj kompendium wiedzy o Yerba Mate!
Gdy hiszpańscy konkwistadorzy przybyli do Argentyny, poszukiwali złota i srebra. Znaleźli inny skarb. Yerba Mate była w owym czasie ważnym elementem kultury rdzennych mieszkańców tych terenów. Popularne były potkania w plemiennym kręgu, podczas których z rąk do rąk przekazywano naczynie wypełnione cennym napojem. Były one stałym rytuałem wzmacniającym więzi społeczne. Ostrokrzew paragwajski właściwości służył mieszkańcom Argentyny nie tylko jako napój, ale również pożywienie i… lekarstwo na wiele schorzeń. Jeśli chodzi o Yerba Mate właściwości zdrowotne znane są już od dziesiątek lat. W przypadku Yerba Mate działanie pozytywne było wykorzystywane do leczenia wielu schorzeń. Miejscowa ludność wiedziała Yerba na co pomaga i jakie dolegliwości niweluje.
W swojej ojczyźnie Yerba Mate pije się zwykle w okrągłych naczyniach wykonanych z owocu tykwy. Umieszczana w niej rurka (bombilla) ułatwia spożywanie oraz filtruje napój. Ten sposób przyjął się również na Starym Kontynencie – w specjalistycznych sklepach można znaleźć tykwy i bombille w różnych rozmiarach i kolorach.
Yerba Mate uprawia się głównie w Brazylii, Paragwaju i Argentynie. W przeciwieństwie do większości herbat, nie zbiera się wyłącznie liści, ale całe, dojrzałe gałęzie. Następnie osusza się je – tradycyjnie nad ogniem, a obecnie raczej w specjalnych suszarkach bębnowych. Dzięki takiej metodzie wywołującej częściowy rozkład garbników, liście utrzymują zielony odcień i zachowują charakterystyczną goryczkę. Suszenie trwa od 10 do 24 godzin i składa się z kilku etapów. Gotowy susz zawiera 6–8% wody. Tak przygotowane liście zdejmuje się z gałęzi i rozdrabnia na małe kawałki, bądź mieli w drobny pył.
Yerba Mate powinna leżakować zanim trafi w dalszą drogę do klienta. Najczęściej leżakuje przez rok lub dwa.
Przeglądając ofertę paczkowanego suszu Yerba Mate można odkryć całe mnóstwo kategorii.
Napar Yerba Mate dzielimy przede wszystkim na:
Yerba Mate wlasciwosci odzywcze i pobudzające wynikają nie tylko z zawartości kofeiny (mateiny), ale też dwóch innych substancji. Są to alkaloidy purynowe, dokładnie teobromina i teofilina. Wszystkie trzy noszą nazwę ksantyn. Ich pobudzające działanie jest złożone. Składa się na nie:
Ważny jest też sposób w jaki Yerba wpływa na pobudzenie organizmu. Kawa powoduje szybki skok energii i równie prędko przestaje działać. Ostrokrzew paragwajski powoduje stopniowe pobudzenie, działające przez długi czas. Trudno jest jednoznacznie określić zawartość kofeiny w Yerba Mate. Ma na to wpływ wiele czynników, takich jak gatunek, rodzaj czy ilość suszu.
Warto wspomnieć, że Yerba Maté świetnie sprawdzi się dla aktywnych fizycznie osób. Podnosi wytrzymałość organizmu więc trening może być jeszcze skuteczniejszy. Podobnie jak miłosne igraszki. Można powiedzieć, że Yerba to naturalny afrodyzjak.
Jakie właściwości ma Yerba Mate? Jaki jest jej skład chemiczny i właściwości odżywcze?
Yerba Mate zawiera witaminy z grupy B m.in.: B1, B2, B3, B5, B6, B7 i B9, a także witaminy C i E.
Witaminy z grupy B konieczne są do większości procesów życiowych. Witamina B1 niezbędna jest w przemianach wapnia. Bierze tym samym udział w procesie kościotwórczym. Witamina B2 wspomaga prawidłowe widzenie, działanie układu nerwowego i odporność organizmu. Unikalne właściwości witaminy B3 są ważne dla procesów krwiotwórczych, ponieważ bierze udział w tworzeniu czerwonych krwinek. Odpowiada też za syntezę wielu hormonów. Witamina B5 wykazuje działanie pobudzające i likwidujące poczucie zmęczenia. Witamina B6, która znajduje się w Yerba Mate reguluje ciśnienie krwi i pracę serca. Pomaga zwalczyć skurcze mięśni (dlatego jest niezbędna gdy przyjmujemy magnez). Witamina B7 wpływa na dobrą kondycję naszej skóry, włosów oraz paznokci. Witamina B9 tj. kwas foliowy niezbędny jest w czasie planowania ciąży. Prawidłowy poziom wspiera tworzenie się układu nerwowego płodu. Przeciwdziała też anemii. Witaminy E, C oraz kwas chlorogenowy neutralizują działanie wolnych rodników, ponieważ są silnymi antyoksydantami. Napar posiada także właściwości przeciwcukrzycowe, właściwości oczyszczające i właściwości przeciwutleniające.
Właściwości zdrowotne Yerba Mate wynikają z obecności takich witamin i minerałów jak: magnez, wapń, krzem, żelazo, potas, cynk i fosfor. One są potrzebne by utrzymać ogólną dobrą kondycję organizmu.
Jest również dobra wiadomość dla odchudzających się. Yerba Mate herbata właściwości zmniejsza apetyt poprzez blokowanie odpowiednich receptorów w mózgu. Jednocześnie dostarcza składników, których często brakuje nam w czasie diety. Regularne picie Yerba Mate może wpływać na spalanie tkanki tłuszczowej i sprzyjać przemianie materii.
Regularne spożywanie Yerba Mate może przydać się również w przypadku problemów z cholesterolem. Saponiny zawarte w Yerba Mate wykazują właściwości wiązania cholesterolu, a jednocześnie działają przeciwzapalnie.
Jak widać Yerba Mate właściwości lecznicze są bardzo wszechstronne. Działanie i pozytywne właściwości naparu zachęcają do jego wypróbowania. Wpływ Yerba Mate na zdrowie jest nieoceniony.
Nie powinny jej pić dzieci oraz kobiety w ciąży, które mają ku temu przeciwwskazania. Wynika to z dużej zawartości kofeiny i pobudzającego efektu spożycia. Yerba herbata własciwosci powinny unikać osoby z chorobą wrzodową bądź chorobami jamy ustnej, gardła i przełyku. Kolejną grupę stanowią osoby chorujące na nadciśnienie. Podobnie jak picie kawy czy herbaty, spożywanie Yerby może źle wpływać na ciśnienie krwi.
Niedawno media obiegła wiadomość, że badania wykazały związek między spożyciem Yerba Mate, a nowotworami jamy ustanej, gardła, krtani i przełyku. Pojawiły też doniesienia tłumaczące ten związek tendencją to picia Mate na gorąco. Podrażnienie tych stref przez gorące napoje (a więc też kawę i herbatę), szczególnie w połączeniu z papierosami może powodować właściwości negatywne i wzrost prawdopodobieństwa zachorowania. Warto zatem zachować zdrowy rozsądek i sączyć Mate o ciut niższej temperaturze.
Najważniejsze to oczywiście bombilla i naczynie. Bombilla to rurka z filtrem, dzięki której można pić mate bez wciągania suszu. Warto zwrócić uwagę na to by miała pierścień chłodzący. Pozwala on na komfortową temperaturę pitego naparu. Ważne jest też utrzymanie czystości, dlatego te rozkręcane sprawdzą najlepiej. Druga rzecz to matero, czyli kubek do yerba mate. Łatwe w utrzymaniu czystości jest naczynie ceramiczne. Natomiast prawdziwi wyjadacze wolą tykwy lub palo santo. Tutaj jednak niezbędna jest procedura przygotowania naczynia przed pierwszym użyciem oraz pilnowanie by naczynie… nie spleśniało. Bardziej wtajemniczeni mateiści, którzy sączą napar przez cały dzień, docenią termos. Dzięki temu Yerba Mate pozostanie ciepła przez długi czas.
Tradycyjne przygotowanie Yerba Mate
Do przygotowania Yerba Mate potrzebujemy więcej suszu, niż w przypadku herbaty. Należy nim napełnić tykwę do około 2/3 wysokości. Tę samą porcję można zalewać wodą wielokrotnie – nawet kilkanaście razy!
Jaką temperaturę powinna mieć woda? W zasadzie… każdą! W zależności od tego, jaką wybierzemy, uzyskamy inny smak i cechy.
Pierwotną funkcją Yerba Mate było orzeźwianie osób ciężko pracujących fizycznie w trudnym, gorącym i wilgotnym klimacie. Napar ten pomaga organizmowi lepiej znosić ekstremalne temperatury. Za pobudzenie po spożyciu Mate odpowiada wysoka zawartość kofeiny. Wchłania się ona jednak zupełnie inaczej niż ta pochodząca z kawy – nie doświadczamy nieprzyjemnego skoku kofeinowego oraz nie uzależniamy się. Dwie inne substancje – teofilina i teobromina, odpowiadają za dodatkowy zastrzyk energii. Efekt pobudzenia odczuwalny jest nawet przez 5 godzin! W starciu Yerba Mate kontra kawa zdecydowanie wygrywa ta pierwsza.
W przeciwieństwie do „tradycyjnych” środków służących pobudzeniu, jak kawa czy energetyki, Yerba Mate nie wpływa negatywnie na zasypianie i jakość snu. Wręcz przeciwnie, pomaga wyregulować rytm dobowy organizmu.
Potrzebne są przede wszystkim: pylasta Yerba, naczynie typu cuia oraz bombilla typu bomba z dużym, okrągłym i płaskim filtrem. Warto na bombillę założyć dodatkowy filtr, który uniemożliwi przedostawanie się pyłu do rurki. Czym różni się Yerba do takiego parzenia? Nie leżakuje, więc jej smak jest świeższy, lekko trawiasty.
Najprostszy sposób zaparzania chimarrao wygląda następująco.
Z tykwą w ręku chętnie fotografuje się wielu znanych ludzi. Swoją popularność Yerba Mate zawdzięcza takim osobom jak: papież Franciszek, piłkarz Messi, podróżniczka Beata Pawlikowska, podróżnik Wojciech Cejrowski, polski przedsiębiorca Jakub B. Bączek, frontman Metallici James Hetfield, aktor Viggo Mortensen (Aragorn z Władcy Pierścieni), aktorka znana ze Star Treka, Strażników Galaktyki czy Avengers Zoe Saldana. Może to właściwości yerba mate pomagają im osiągać sukcesy?
… katoliccy misjonarze przebywający w Ameryce Południowej uczynili świętego Tomasza patronem Yerba Mate? Mówi się, że pierwszy łyk wody, która wsiąka w susz, wypija właśnie on. W ten sposób Yerbę zawsze pije się w towarzystwie! Yerba Mate nazywana jest też naparem przyjaźni, ponieważ często spożywa się ją w gronie najbliższych.